ABD’de gündem yeniden Kovid-19 ile mücadele ve önlemlerin artırılmasına dönmüş durumda. 14 milyona yaklaşan vaka sayısı ve 270 bin üzerindeki can kaybı ile birçok Amerikalı tekrar evde kalma kuralına uymaya başladı. Günlük ortalama 165 bin vaka ve 1.564 can kaybının, bu haftadan itibaren daha da artması, hatta günlük can kaybının 2 bin 500’lere dayanmasından korkuluyor.

Geçen hafta milyonlarca Amerikalı’nın, Şükran Günü haftası nedeniyle seyahate çıkmasının da, bu faturayı ağırlaştırabileceği konuşuluyor. Sözün özü, Kovid-19’da ikinci dalga çok ağır şekilde geldi. ABD’de yeterli önlem alınmadığına ilişkin tartışmalar halen sürüyor. Bazı eyaletler “sokağa çıkma kısıtlaması” önerse de, ulusal düzeyde hiçbir yasak ve sert tedbir görmüyoruz. O nedenle seçilmiş Başkan Joe Biden’ın 20 Ocak sonrası Kovid-19’la daha etkin bir mücadele içinde olacağı beklentisi hakim.

Tarihi gün: 11 Aralık

Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi, 10 Aralık’ta Pfizer ve BioNTech geliştirdiği aşının onaylanması için toplanacak ve aynı gün aşının acil olarak kullanılmasına izin verecek. Hatırlanacağı üzere ABD, ilk etapta Pfizer ve BioNTech’den 1.95 milyar dolar değerinde 100 milyon doz siparişi vermişti. Bu anlamda, Başkan Donald Trump’ın “Warp Speed” (ışık hızından daha hızlı) adlı aşı programının başına getirdiği Fas asıllı ABD’li müslüman doktor Moncep Slaoui, 11 Aralık’ta belli eyaletlere dağıtımın başlayabileceğini açıkladı.

ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi’nin (CDC), yarın, koronavirüs aşısının ilk olarak kimlere uygulanacağına dair açıklama yapması bekleniyor. Tahminen aşıyı, ilk olarak sağlık çalışanları ve hayati risk taşıyan yaşlılar kullanacak. Joe Biden’ın Kovid-19 Bilim Kurulu ekibinden Dr. Celine Gounder ise, kendi dönemlerinde aşı konusunda “pandemiden orantısız şekilde etkilenen beyaz olmayan topluluklara” öncelik tanıyacaklarını açıkladı. Son araştırmalarda, ABD’de Kovid-19’dan ölen siyahilerin sayısının, beyazların 2 katı olduğu ortaya çıkmıştı. Benzer şekilde diğer tüm etnik grupların ölüm oranlarının da beyazlardan fazla olduğu açıklanmıştı. Bu yüzden Biden yönetiminin toplumsal eşitsizlik alanında bazı yeni adımlar atması da olası.

Başarılı Türk doktor Akten: Durum vahim!

New York’taki Woodhull Hastanesi’nde Nefrolog ve Poliklinik Direktörü olarak görev yapan Dr. Sine Aras Akten, kendisiyle yaptığım görüşmede salgının gidişatının, Mart ayındaki ilk dalgadan daha ciddi boyutta olduğunu anlattı. New York’taki hastanelerin doluluk oranlarının yavaş ancak sürekli artışta olduğunu kaydeden Akten, “Kovid-19 nedeniyle yoğun bakım yatışları yüzde 3 ila 5 arasında arttı. Günlük yeni vaka sayısı ortalama 8 bin 500’e, ölümlü vaka sayısı 45’e çıktı. Ve bu her geçen gün artıyor. Özellikle Şükran Günü ile başlayan tatil dönemi, Noel’in de yaklaşmasıyla vaka sayısını olumsuz etkiliyor. Bu projeksiyonda, ABD genelinde yılsonuna kadar ölü sayısının 320 bine yaklaşması kaçınılmaz” dedi.

İlk etapta aşılamanın, sağlık çalışanları, gerekli hizmetliler, çoklu hastalıkları olan hastalar ve 65 yaş üzerindekileri kapsayacağını belirten Akten, onay alındığında ortalama 40 milyon dozun temin ve dağıtımının planlandığını belirtti. Dr. Akten, dağıtımın hükümet değişimi ve bürokratik geçiş süreci nedeniyle yavaşlayabileceğini de vurguladı. Aşıların güvenli şekilde muhafaza edilmesinin dağıtımın yürütülebilmesi açısından önem taşıdığına da değinen Akten, başından beri Kovid-19’a şüpheyle yaklaşanların aşı konusundaki çekincelerinin de sürecin sağlıklı yürütülmesine engel olabileceğini dile getirdi.

‘2022’nin başlarında geçer’

“Bir Türk Doktorun Korona Güncesi” adlı kitabın yazarı da olan Akten, pek çok parametrenin ışığında “yeni normallere” yani “maskeyle ancak sosyal mesafeyi korumadan yaşamaya” önümüzdeki yılın sonunda başlanabileceğini kaydetti. “Tam normale ise yaklaşık 2 yıl içinde, yani 2022’nin başları gibi geçebileceğiz” diyen Dr. Sine Aras Akten, bununla birlikte Kovid tehdidinin en az 10 yıl daha gündemde olacağını, bu tehdit etrafında yeni bir düzen kurmak ve devamlılığını sağlamak gerektiğini sözlerine ekledi.

Biden kabinesinden 2 isme dikkat!

Seçilmiş Başkan Joe Biden, Şükran Günü öncesi, “dış politika” ve “güvenlik” alanındaki ekibini kamuoyuna tanıştırırken, isimler hiç de sürpriz olmadı. Özellikle Dışişleri Bakanı olacak Antony Blinken ve Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan’ın isimlerini bundan sonra çok duyacağız. İkisiyle de daha önceden iletişimim olduğu için, Türkiye hakkındaki düşüncelerini çok iyi biliyorum.

Bir kere ikisi de net bir şekilde PKK/YPG’nin desteklemesinden yana olduklarını dile getiriyor. Aynı şekilde Türkiye’nin S-400’den vazgeçmesi ve başka alternatif çözümler bulunmasından yanalar... Bilhassa Blinken, geçtiğimiz Temmuz ayında Hudson Enstitüsü’nde verdiği röportajda, “Açıkçası Türkiye ile daha verimli ve olumlu bir ilişki kurmanın yolunu bulmak istiyoruz. Tabii bunu Türkiye’nin de istemesi lazım!” dediğini hatırlatmakta yarar var. Üstüne, “Suriye’de Barack Obama döneminde hata yaptık!” demesi de, aslında çok dürüst bir açıklamaydı. Yale Üniversitesi’nde hocalık yapmış olan Sullivan ile konuşmamda, kendisine Türkiye’nin PKK/YPG hassasiyetini ve neden karşı çıktığını net bir şekilde anlatmıştım.

Ancak bu konuda Türkiye ile pek de aynı tarafta olmadıkları ve olmayacakları görülüyor. Artık eski dengelerin kalmadığı ve Rusya ile İran’ın güçlendiği Suriye’de, ABD’nin NATO müttefiki Türkiye ile birçok konuda görüşmesi ve diyaloğa girmesi yerinde olacaktır. Her ne kadar yeni dönemde ilişkilerde inişli çıkışlı bir seyir beklesem de, bu iki ismin, Türk mevkidaşlarıyla hem yüz yüze hem de telefonla sürekli iletişim halinde olacağını tahmin ediyorum.

Yakın zamanda Biden’nin açıklayacağı Savunma Bakanı da, Türkiye açısından önemli olacak. Bu görev için Jeh Johnson, Tammy Duckworth ve Michele Flournoy isimler öne çıkarken, son dönemde ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı’nda (CENTCOM) görev yapmış siyahi General Lloyd Austin’in de adı geçmeye başladı. Her ne kadar kamuoyunda “ipi Flournoy göğüsleyecek” havası olsa da, Biden’ın siyahi-Amerikalı generali seçerek sürpriz yapması muhtemel.

Jake Sullivan

ABD’DE GÖZDEN KAÇANLAR:

ABD Kongresi Türk Dostluk Grubu eş başkanlarından Gerry Connolly, NATO Parlamenterler Asamblesi başkanlığına seçildi.

Hazine Bakanı olacak Janet Yellen para politikasının sınırları olduğunu savunan, istihdama önem veren ve 2015’te faizleri artırmış bir FED Başkanı olarak biliniyor,

ABD’de yaklaşık 40 milyon kişinin yoksulluk sınırında olduğu açıklandı,

Washington D.C’de spor salonları kapatılırken, Los Angeles Belediye Başkanı “3 hafta evde kalın” çağrısı yaptı,

3-4 Aralık’ta BM Genel Kurulu Başkanı Volkan Bozkır liderliğinde Kovid-19 konferansı yapılacak,

Araştırma şirketi Gallup’un son anketine göre ABD’lilerin yüzde 58’i Kovid-19 aşısı yaptırmaya hazır.